Ortak Velayet Nedir?
Ortak velayetin tanımının yapılabilmesi için öncelikle velayet kavramının anlaşılması gerekmektedir. 18 yaşından küçük veya hakim tarafınca kısıtlanmış olan 18 yaşından büyük çocukların bakım ve eğitimlerinin sağlanması amacıyla anne babaya ortak, sadece anneye veya sadece babaya tanınmış hak ve yükümlülüğe velayet denilmektedir. Ortak velayet kavramı ise, boşanmış olan anne ve babanın velayet hak ve yükümlülüklerine beraber sahip olmalarıdır. Ortak velayet yerine "birlikte velayet" ve "müşterek velayet" kavramları da kullanılabilmektedir. Ortak velayet genellikle anlaşmalı boşanan çiftlere verilmektedir. Taraflar, velayet hakkının hak ve yükümlülüklerini ortak olarak üstlenmek istedikleri halde ortak velayet verilebilmektedir. Genellikle boşanıldıktan sonra çocuğun velayeti tek bir ebeveyne verilmekteyken, son yıllarda ortak velayet kararının verilmesinde büyük bir artış olmuştur.
Ortak Velayet Hangi Şartlarda Verilir?
- Tarafların ortak velayet verilmesini kabul etmeleri,
- Hakimin ortak velayeti uygun bulması,
- Çocuğun üstün yararının bulunması gibi hallerin varlığı söz konusu olduğunda ortak velayet verilebilir.
Ortak Velayetin Avantajları Nelerdir?
- Tüm sorumluluğun sadece anne veya babadan birisine yüklenmesini engeller.
- Çocuğun hem annesiyle hem de babasıyla süren devamlı bir iletişimi sağlanır.
- Çocukla ilgili kararların alınmasında, iki ebeveynin de eşit sorumluluğa sahip olmasını sağlar.
Ortak Velayetin Dezavantajları Nelerdir?
- Anne ve baba arasındaki olası bir çatışmanın çocuğa yansıma ihtimalini yükseltebilir.
- Ortak paydada buluşulamayan kararlar alınamayacağı için çocukla ilgili kararlar alınılırken çıkmaza düşülebilir.
- Çocukların anne ve babalarının sık iletişimde olması nedeniyle tekrar barışacakları düşüncesine inanmasıyla psikolojisinin olumsuz etkilenme ihtimalini doğurur.
Ortak Velayet Altındaki Çocuğun Yurt dışına Çıkması
Sadece anne veya sadece babanın velayet hakkına sahip olduğu hallerde çocuk velayet hakkına sahip olmayan ebeveynden herhangi bir izin alınmasına gerek duyulmadan yurt dışına çıkabilir. Fakat çocuğun ortak velayet altında olduğu durumlarda her iki ebeveynin de izninin alınması şarttır. Aksi takdirde çocuk yurt dışına çıkamaz.
Ortak Velayet Altındaki Çocuğun Mal Varlığının Yönetilmesi
Ortak velayet altındaki çocuğun mal varlığı hakkında kararların alınması diğer kararlar gibi ortaktır. İki ebeveyn çocuğun mal varlığını ortak olarak yönetir. Ebeveynler çocuğun mal varlığını düzgün yönetmekle mükelleftirler. Bu sorumluluklarını uygun şekilde yerine getiremedikleri takdirde hakim kayyum atayabilmektedir.